Laun og skattar

Lágmarkslaun er lágmarksupphæð launa sem vinnuveitanda er skylt að greiða starfsmönnum sínum fyrir þá vinnu sem þeir hafa unnið yfir ákveðið tímabil. 

Á Íslandi eru lágmarkslaun byggð á kjarasamningum sem ákvarðaðir eru út frá kjaraviðræðum stéttarfélagana og vinnuveitenda og geta því verið mismunandi milli starfsgreina og stéttarfélaga. 

Lágmarkskjör fyrir starfsstéttir byggjast á; 

• Vinnunni 
• Menntun starfsmanna 
• Reynslu starfsmanna 
• Öðrum þáttum

Þrátt fyrir að mismunandi samningar séu á milli stéttarfélaga og vinnuveitenda, falla flestar starfsstéttir undir lágmarks launasamning stærstu stéttarfélaganna og Samtaka Atvinnulífsins. 

Samkvæmt þeim samningum eru lágmarkslaun í fullu starfi (40 klukkustundir á viku) fyrir einstaklinga 18 ára og eldri, sem hafa verið að vinna lengur en 4 mánuði hjá vinnuveitenda eða fyrirtæki; 

Maí 2021, 351.000 kr. 

Maí 2022, 368.000 kr. 

Samningar sem eru undir þessum kjörum á hverjum tíma eru ógildir og þessir skilmálar eiga einnig við um þá sem að ekki eru aðilar að stéttarfélögum. 

Einstaklingar af erlendum uppruna á Íslandi eiga rétt á sömu réttindum og kjörum og aðrir launþegar á Íslandi, varðandi lágmarkslaun og önnur launatengd mál, yfirvinnugreiðslur, rétt til orlofslauna, hámarks vinnutíma og lágmarks hvíldartíma.

---

Skattar á Íslandi 

Allir vinnandi einstaklingar á Íslandi þurfa að greiða skatt af persónulegum tekjum. Þessum skatti er síðan deilt á ríki og sveitarfélög. Hlutfall skattsins og frekari upplýsingar um hvert skattarnir þínir fara má sjá á heimasíðu skattsins og á þínu heimasvæði þar. 

Almennt þjónar mánaðarlegur frádráttur launaskatti sem framlag fyrir: 

• Veikindi, vinnuslys, fæðingar, faðerni, heilslugæslu o.f.l. 
• Eftirlaun 
• Atvinnuleysisbætur 
• Slys vegna vinnu 
• Starfsmenntun eða námskeið 

Allir skattar eru sýndir á launaseðlinum í hverjum mánuði og það er mikilvægt að geyma launaseðilinn í það minnsta í eitt ár, til sönnunar á skattlagningu

Allir einstaklingar á Íslandi eiga inni persónulegan skattaafslátt, sem safnast yfir árið í hverjum mánuði ef hann er ekki nýttur, en byrjar á núlli í hverjum Janúar. 

Persónuafsláttur árið 2021 er 50.792 kr. á  mánuði

• Persónuafsláttur er stafrænn 
• Einstaklingar verða að gefa vinnuveitendum sínum aðgang að skattaafslætti sínum til að hann sé notaður
• Hægt er að deila skattaafslætti með maka (ef einstaklingar eru giftir eða í sambúð). 

Myndband um persónuafslátt: 

Upplýsingar um stöðu persónuafslátt má sjá á vefsíðu ríkisskattstjóra. 

Til þess að skrá sig inn á vefsíðuna þurfa allir einstaklingar að hafa rafræn skilríki eða veflykil ríkisskattstjóra. 

Vefsíðan fyrir allar upplýsingar um skatt á Íslandi 

www.skattur.is 

---

Skattþrep og upphæðir á Íslandi: 2021 

Íslenska skattkerfinu er skipt í þrjá hluta: 

31,45% af launum 0-340.018 kr. 

37,95% af launum 349.019 – 979.847 kr. 

46,25% af launum yfir 979.847 kr. 

Einstaklingar sem eru í tveimur störfum verða að ganga úr skugga um að ef mánaðarlaun eru hærri en 336.916 kr. Frá einum vinnuveitanda til annars, þá þarf sá síðarnefndi að reikna tekjuskatt í hærri flokki fyrir viðbótarupphæð. 

Einstaklingar verða að leggja fram skattframtal einu sinni á ári og er það oftast í mars. 

Nokkrir mikilvægir þættir til að hafa í huga: 

• Framtal er gert á netinu í gegnum www.skattar.is 
• Þú verður að hafa rafræn skilríki eða veflykil. 
• Hægt er að sækja um seinkun.

Skattskyldar tekjur: 

• Greiðslur í reiðufé 
• Laun 
• Gjöld 
• Sjúkradagpeningar 
• Hvers lags fríðindi

Einstaklingar sem dvelja hér á landi skemur en 6 mánuði á 12 mánaða tímabili eru með takmarkaða skattskyldu á Íslandi.