Myndband og upplýsingaefni
Lágmarkslaun
Lágmarkslaun er lágmarksupphæð launa sem vinnuveitanda er skylt að greiða starfsmönnum sínum fyrir þá vinnu sem þeir hafa unnið yfir ákveðið tímabil.
Á Íslandi eru lágmarkslaun byggð á kjarasamningum sem ákvarðaðir eru út frá kjaraviðræðum stéttarfélagana og vinnuveitenda og geta því verið mismunandi milli starfsgreina og stéttarfélaga.
Lágmarkskjör fyrir starfsstéttir byggjast á;
- Vinnunni
- Menntun starfsmanna
- Reynslu starfsmanna
- Öðrum þáttum
Þrátt fyrir að mismunandi samningar séu á milli stéttarfélaga og vinnuveitenda, falla flestar starfsstéttir undir lágmarks launasamning stærstu stéttarfélaganna og Samtaka Atvinnulífsins.
Samkvæmt þeim samningum eru lágmarkslaun í fullu starfi (40 klukkustundir á viku) fyrir einstaklinga 18 ára og eldri, sem hafa verið að vinna lengur en 4 mánuði hjá vinnuveitenda eða fyrirtæki;
Maí 2021, 351.000 kr.
Maí 2022, 368.000 kr.
Samningar sem eru undir þessum kjörum á hverjum tíma eru ógildir og þessir skilmálar eiga einnig við um þá sem að ekki eru aðilar að stéttarfélögum.
Einstaklingar af erlendum uppruna á Íslandi eiga rétt á sömu réttindum og kjörum og aðrir launþegar á Íslandi, varðandi lágmarkslaun og önnur launatengd mál, yfirvinnugreiðslur, rétt til orlofslauna, hámarks vinnutíma og lágmarks hvíldartíma.
Hvaða skatta þarf að borga?
Skattar á Íslandi
Allir vinnandi einstaklingar á Íslandi þurfa að greiða skatt af persónulegum tekjum. Þessum skatti er síðan deilt á ríki og sveitarfélög. Hlutfall skattsins og frekari upplýsingar um hvert skattarnir þínir fara má sjá á heimasíðu skattsins og á þínu heimasvæði þar.
Almennt þjónar mánaðarlegur frádráttur launaskatti sem framlag fyrir:
- Veikindi, vinnuslys, fæðingar, faðerni, heilslugæslu o.f.l.
- Eftirlaun
- Atvinnuleysisbætur
- Slys vegna vinnu
- Starfsmenntun eða námskeið
Allir skattar eru sýndir á launaseðlinum í hverjum mánuði og það er mikilvægt að geyma launaseðilinn í það minnsta í eitt ár, til sönnunar á skattlagningu
Persónuafsláttur
Allir einstaklingar á Íslandi eiga inni persónulegan skattaafslátt, sem safnast yfir árið í hverjum mánuði ef hann er ekki nýttur, en byrjar á núlli í hverjum Janúar.
Persónuafsláttur árið 2021 er 50.792 kr. á mánuði
- Persónuafsláttur er stafrænn
- Einstaklingar verða að gefa vinnuveitendum sínum aðgang að skattaafslætti sínum til að hann sé notaður
- Hægt er að deila skattaafslætti með maka (ef einstaklingar eru giftir eða í sambúð).
Myndband um persónuafslátt:
Upplýsingar um stöðu persónuafslátt má sjá á vefsíðu ríkisskattstjóra.
Til þess að skrá sig inn á vefsíðuna þurfa allir einstaklingar að hafa rafræn skilríki eða veflykil ríkisskattstjóra.
Vefsíðan fyrir allar upplýsingar um skatt á Íslandi
Skattar og upphæðir
Skattþrep og upphæðir á Íslandi: 2021
Íslenska skattkerfinu er skipt í þrjá hluta:
31,45% af launum 0-340.018 kr.
37,95% af launum 349.019 – 979.847 kr.
46,25% af launum yfir 979.847 kr.
Einstaklingar sem eru í tveimur störfum verða að ganga úr skugga um að ef mánaðarlaun eru hærri en 336.916 kr. Frá einum vinnuveitanda til annars, þá þarf sá síðarnefndi að reikna tekjuskatt í hærri flokki fyrir viðbótarupphæð.
Einstaklingar verða að leggja fram skattframtal einu sinni á ári og er það oftast í mars.
Nokkrir mikilvægir þættir til að hafa í huga:
- Framtal er gert á netinu í gegnum www.skattar.is
- Þú verður að hafa rafræn skilríki eða veflykil.
- Hægt er að sækja um seinkun.
Skattskyldar tekjur:
- Greiðslur í reiðufé
- Laun
- Gjöld
- Sjúkradagpeningar
- Hvers lags fríðindi
Einstaklingar sem dvelja hér á landi skemur en 6 mánuði á 12 mánaða tímabili eru með takmarkaða skattskyldu á Íslandi.